Zaustavljena istraga protiv distributera medicinske opreme zbog navodne povrede konkurencije (navigacija odbrane klijente u uslovima neograničene istrage Komisije)

Zoran Sretić je 2017. godiine vodio tim koji je savetovao klijenta u prethodnom postupku pred  Komisijom za zaštitu konkurencije (“Komisija”) sa ciljem eliminacije neposrednog rizika otvaranje formalne istrage zbog sumnje da je zaključio restriktivan sporazum na relevantnom tržištu medicinske opreme, čime je predupredio rizik finansijske kazne zbog povrede konkurencije, nastanak transakcionih troškova postupka i reputacione štete.

Naime, konkurent je podneo Komisiji inicijativu za pokretanje postupka protiv našeg klijenta aktivnog na tržštu maloprodaje i njegovog dobavljača medicinske opreme aktivnog na tržištu veleprodaje zbog navodnog zaključenja restriktivnog sporazuma sa klauzulom teritorijalnog isključenja konkurencije sa relevantnog tržišta.

Klijent je koncentrisao nabavke velike količine medicinske opreme koju je prethodno uvezao dobavljač. Istovremeno, dobavljač je odbio da isporuči konkurentu istovetnu robu preusmerivši ga na našeg klijenta. Komisije je zahtevala od klijenta da joj dostavi informacije o navodnom postojanju neprijavljene ekskluzivne distribucije i sporazuma o nekonkurisanju na tržištu sa Dobavljačem za tu medicinsku opremu ili podatke o činjenicama koje bi ukazivale na de facto sprovođenje sporazuma sa ciljem podele tržišta. Dobavljač je takođe primio zahtev za dostavu informacija od strane Komisije. Međutim, iz straha je počeo da snabdeva medicinskom opremamom konkurenta odmah nakon što je saznao da je ovaj pokrenuo inicijativu pred Komisijom što je samo dodatno pojačalo sumnje Komisije.

Slučaj je bio važan, jer, u načelu, restriktivni sporazumi koji se primenjuju pre prijave i odobrenja Komisije predstavljaju povredu Zakona o zaštiti konkurencije po sebi, čak i u slučaju naknadnog odobrenja sporazuma od strane Komisije. Takođe, u praksi, učesnici na tržištu mogu biti kažnjeni ukoliko ne sarađuju sa Komisijom u dostavi podataka u prethodnoj istrazi pre otvaranja formalnog postupka. Granice istrage Komisije najčešće nisu jasno definisane i mogu ići daleko izvan okvira postavljenih u inicijativi. Kroz zahtev za dostavu informacija Komisija često šalje nejasne, opšte i dvosmislene upite, bez jasnog isticanja razloga istrage, na koje učesnici na tržištu moraju odgovoriti pod pretnjom procesne kazne zbog odbijanje saradnje rizikujući nenajavljeni pretres poslovnih prostorija. U ovom slučaju Komisija je tragala za podacima koji bi ukazivali na postojanje ne samo neprijavljene vertikalne ekskluzivne distribucije (što je izvesno bio predmet inicijative), već i postojanje de facto sporazuma o horizontalnoj podeli tržišta između klijenta i dobavljača. Drugim rečima, učesnici na tržištu su prema procesnim odredbama Zakona u položaj da sami kreiraju slučaj protiv sebe.

Prema tome, bilo je jako važno eliminisati bilo kakvo tumačenje koje bi ponašanje klijenta uokviravalo u koncept usaglašene prakse odnosno, restrikcije konkurencije putem neformalnog sporazuma sa dobavljačem. Nakon autonomne i detaljne analize činjeničnog stanja uspešno smo upravljali odbranom klijenta i dokazali da je dobavljač prema konkurentu sve vreme postupao unilateralno, bez sporazuma i bez dosluha sa našim klijentom. Zahvaljujući našoj odbrani Komisija je obustavila dalje istražne aktivnosti protiv klijenta.